مراسم روز جهانی مترجم یا ترجمه هر ساله در روز 30 سپتامبر مصادف با 8 مهر در سراسر دنیا برگزار می شود. در واقع این جشن از سال 1953 توسط فدراسیون بین المللی ترجمه آغاز شد و هدف اصلی ازاین بزرگداشت توجه به اهمیت ویژه ترجمه به عنوان پلی میان فرهنگ ها و ملل مختلف و ایجاد گفتمانی مشترک بین افراد از نژادهای گوناگون است. ارتباط میان انسان ها نه تنها در این عصر بلکه از گذشته دارای اهمیت بوده، انسان ها همیشه حتی زمانی که بر روی دیواره غارها اشکالی را برای نشان دادن منظور خود رسم می کردند، در ذهن خود در حال ترجمه افکار خود و انتقال به سایرین بودند.
سایر افراد نیز وقتی اشکال حک شده را بنابر قراردادهای از پیش تعیین شده برای خود تعبیر می کردند، در حال ترجمه بودند. اصولا فهمیدن و فهماندن مستلزم ترجمه است. حال چه از زبانی به زبان دیگر باشد و چه در درون یک زبان.
با توجه به آنچه گفته شده، در کشور ما نیز هر سالانه این جشن برگزار می شود تا تبادل فرهنگی، علمی، اقتصادی و غیره همواره برقرار باشد. در جشنی که با همین عنوان در ایران برگزار شد، محمدرضا اربابی مدیر فصلنامه صنعت ترجمه اظهار داشت ” ما فقط به روز جهانی ترجمه بسنده نمی کنیم و به دنبال ثبت ملی این روز در تقویم کشورمان هستیم”. ایشان در ادامه عدم همگرایی مترجمان را پایه ای ترین مشکل ترجمه در کشور دانست، به این دلیل هر شخص که به زبانی دیگر مسلط است خود را برای ترجمه به ویژه متون ادبی و فلسفی واجد شرایط می داند.
در نتیجه اوضاع و احوال ترجمه در کشور کاملا نابسامان است. آفای اربابی در پایان سخنان خود به صادرات ترجمه از کشور یعنی ترجمه از زبان فارسی به سایر زبان ها به جای واردات ترجمه، که ترجمه از زبان های دیگر به زبان فارسی است، تاکید ویژه کرد.